Któż nie zna Jen Wade? Znakomita australijska dziennikarka związana z Rotax Max Challenge jest jedną z najbardziej charakterystycznych twarzy największych imprez tej serii na świecie. Od lat mieszka w Europie i śledzi również poczynania polskich kierowców.
O karting, pracę, zwykły dzień i zaangażowanie pyta Paweł Surynowicz.
Who doesn’t know Jen Wade? The outstanding Australian journalist associated with the Rotax Max Challenge series is one of the most distinctive faces of biggest karting events in the world. She has been living in Europe for years and is also following Polish drivers.
About karting, work, ordinary day and commitment asks Paweł Surynowicz (Polish Karting Magazine).
Twoja biografia jest bardzo bogata. Zna Cię cały kartingowy świat. Jak się odnajdujesz w tej pracy? Czym jest dla Ciebie?
You have a very rich biography. Whole karting world knows you. How do you find yourself in this job? What is your job to you?
Mój pierwszy krok w świat kartingu, w charakterze kierowcy nastąpił wtedy, kiedy w wieku 27 lat, otrzymałam karta w prezencie. Trenowałam kilka lat, a potem ścigałam się kilka sezonów w klasach Yamaha 100cc. To była świetna zabawa, ucieczka od pracy, a mnie bardzo interesował każdy rodzaj wyścigów. Moja rodzina była zaangażowana w wyścigi konne, wcześniej obserwowałam też drużynowe wyścigi na nartach wodnych, ale od zawsze byliśmy fanami motorsportu. Pracowałam wówczas w dużej firmie wydawniczej, więc byłam zaznajomiona z podstawami fotografii i pisania tekstów, kiedy poproszono mnie o pomoc paru kartingowym przyjaciołom w australijskim magazynie Kart Oz i KartSportNews.com. Podczas podróży po całym świecie, obejmującej międzynarodowe wydarzenia, dodatkowo trenowałam swoją własną wykonawczą rolę, w tym w Australii i Nowej Zelandii.
Moja praca od lat jest stylem życia.
Moja praca od lat jest stylem życia. Od kiedy, w 2004 roku, przeniosłam się z Sydney do Europy Środkowej, kiedy to mój partner został zatrudniony jako kierowca testowy i rozwojowy – ciągle podróżowałam po świecie dla motorsportu, w różnych rolach, które obejmowały i pracę z mediami, wsparcie kierowcy i jako właściciela teamu (sześć lat). Byłam pierwszym australijskim dziennikarzem, akredytowanym przez CIK-FIA i miałam pierwszą akredytację dla mediów kartingowych w Austrii. Jestem na zawsze wdzięczna za możliwość współpracy ze wspaniałymi ludźmi, za możliwość promowania sportu i za pomoc w rozwoju wielu młodych ludzi w branży wyścigowej. Oznacza to karting 24 godziny na dobę.
My initial step into karting as a driver was when I was about 27 years old when I received a kart as a present. I trained for several years and then raced for a couple of seasons in the Yamaha 100cc classes. This was great fun, an escape from work and racing of any kind was interesting for me. My family were involved in thoroughbred horse racing and I observed in a waterski race team prior to this, but we were always motorsport fans. I was working with a large news publishing company so I was familiar with basic photography and writing, when I was asked to help out a couple of karting friends with Australia’s Kart Oz Magazine and KartSportNews.com. The travelling extended to around the world to cover international events, in addition to my own training executive role which included Australia and New Zealand.
My job is a lifestyle now and has been for many years. Since relocating from Sydney to central Europe in 2004 when my partner was contracted as a test & development driver, I have continuously travelled worldwide for motorsport in various roles that involved media work, driver support and as a kart team owner [for six years]. I was the first Aussie to be accredited by the CIK-FIA and issued the first karting media accreditation in Austria. I’m forever grateful for the wonderful opportunities to work alongside some fantastic people, to promote the sport and assist in the progression of many young people within the racing industry. This has included karting to the 24 Hours of Le Mans.
Co dzisiaj lubisz w tej pracy najbardziej? A co podobało Ci się na jej początku?
What do you like in this job today, and what did you like at the beginning?
Czuję się jak w domu na wyścigach, gdziekolwiek mnie zabierają i miałam szczęście bycia świadkiem kilku niezwykle ekscytujących momentów w kartingu i innych kategoriach motoryzacyjnych. Bycie częścią historii każdego dnia, wspieranie i promowanie wielu utalentowanych osób w tym sporcie – zawsze mnie najbardziej satysfakcjonowało. Od początku cieszyłam się bardzo z podróżowania do nowych miejsc, aby doświadczyć różnych kultur, spotykać ciekawych ludzi i być częścią globalnej pasji. Możesz sobie wyobrazić, jak piękne mam wspomnienia, przyglądając się, jak marzenia się realizują, albo czekają na spełnienie.
I am at home with racing wherever it has taken me and I’ve been fortunate to have witnessed some incredibly exciting moments in karting and other motorsport categories. Being part of history every day realistically, while supporting and promoting some of the many talented individuals in this sport, has been most rewarding. From the beginning, I enjoyed travelling to new places to experience different cultures, meeting interesting people and being part of a global passion. You can imagine the memories I have from watching the dreams come to life or still yet to be realised.
Czy uważasz, że kobiety mają gorszą sytuację w motosporcie niż mężczyźni? Moje pytanie dotyczy zarówno kierowców, jak i osób zaangażowanych w tę branżę?
Do you think women have a worse situation in motorsport than men? My question concerns both: drivers and people who are involved in this industry?
Zaangażowanie w motorsport jest wyborem, którego dokonujemy – niezależnie od tego, jakiej płci jesteśmy. W naszym wybranym obszarze, kobiety są mniej liczne na torze, ale szacunek, jaki otrzymują za ich zaangażowanie lub osiągnięcia, zależy całkowicie od postaw i opinii otaczających je osób. Moje osobiste doświadczenia jako właściciela odnoszącego sukcesy teamu wyścigowego w Europie, dały mi alternatywną perspektywę na to, co jest ważne. Po przeprowadzeniu wielu wywiadów i wspieraniu młodych kobiet kierowców, takich jak Tatiana Calderon (Sauber), Beitske Visser (BMW), Laura Kraihamer (KTM) i innych, które toczyły twardą walkę z mężczyznami, podziwiam je ogromnie za determinację znalezienia się tam, gdzie są dzisiaj.
Jednak sport, który wyjątkowo ,,pozwala’’ kobietom uczestniczyć w walce z mężczyznami, na wszystkich poziomach, daje wszystkim szansę współzawodniczenia i współpracy. Mój pierwszy wyścig kartingowy był właśnie w klasie kobiet i było to ponad 20 lat temu. W końcu zawsze chodzi o to, aby być konkurencyjnym, aby walczyć o pozycje i wygrywać.
Being involved in motorsport is a choice we all make – regardless of what gender we are. In our chosen field of work, women are outnumbered on the track, but the respect they are given for their contribution or achievements depends entirely on the chosen attitudes and opinions of those surrounding them. My personal experience as the owner of a successful race team in Europe gave me an alternate perspective into what is important. Having interviewed and supported young lady drivers as juniors such as Tatiana Calderon (Sauber), Beitske Visser (BMW), Laura Kraihamer (KTM) and others who have played the game every part as hard as their male counterparts, I admire their immense dedication to be where they are today. However, in a sport that uniquely “allows” women to participate against men at every level, it actually gives everyone the chance to compete and work together. My first kart race was in a women’s class and this was more than 20 years ago. In the end, it’s always about being competitive, fighting for positions and winning.
Sport, który wyjątkowo ,,pozwala’’ kobietom uczestniczyć w walce z mężczyznami, na wszystkich poziomach, daje wszystkim szansę współzawodniczenia i współpracy.
Jakbyś uplasowała karting pośród dyscyplin sportów motorowych?
How would you put karting in the motorsport discipline?
Karting jest oddzielną, własną dyscypliną. Jest to sport w ramach motosportu. I nie powinien być umniejszany do roli hobby lub traktowany jako droga do celu: do samochodów. To twarde wyścigi i przyjemność. Jest dostępny i dla jednostki, dla rodziny, przyjaciół lub zespołu każdego dnia (lub nocy). Wiadomo, że nie każdy może rozpocząć karierę w motorsporcie i że nie każdy kierowca, który jest dobry w karcie, może być mistrzem w samochodzie lub na odwrót. Wierzę, że to doświadczenie jest niewątpliwie bezcenne dla tych, którzy chcą się rozwijać i nauczyć się na torze kartingowym umiejętności w zakresie dotyczącym podstawowych umiejętności jazdy, wiedzy technicznej, myślenia strategicznego, rzemiosła. Karting wydaje się idealnym sposobem, aby poprawić kondycję i czas reakcji kierowcy.
Karting is its own discipline. It’s a sport within Motorsport that should not be discounted as being just a hobby or means to an end; cars. It is raw racing and it’s fun. Karting is accessible for an individual, family, friends or team on any given day [or night]. We know it’s not the way everyone might begin a motorsport career and that not every driver is good in a kart, but can be a champion in cars or vice-versa. I believe the experience is unquestionably invaluable for those who want to progress and the degree of what can be learned in a go-kart with regards to basic driving skills, technical knowledge, strategic thinking, racecraft, etc. is proven time and time again. Karting remains an ideal way to improve driver race fitness and responsiveness.
W takim razie jaki jest Twoim zdaniem profil mistrza? Jakie cechy powinien posiadać kierowca, aby zwyciężać?
What in your opinion is master’s profile? What distinctive feature should the driver have to become a champion?
Wierzę, że niezbędne jest zdyscyplinowanie kierowcy wyścigowego, połączone z pasją, poświęceniem, pragnieniem, zaangażowaniem, kontrolą, asertywnością, zrozumieniem, zdolnościami i cierpliwością. Pozostawanie skupionym pod presją – daje wyraźną siłę. Prawdziwi mistrzowie zawsze wydają się mieć tę uważność, która wzbudza respekt. Okazują zaufanie i potrafią wyciszyć rywali. Zestawienie tych cech i poczucie, jakby się było częścią karta, mając równocześnie świadomość warunków i zmian, umiejętność przystosowywania się do różnych torów i przekazania dobrej informacji zwrotnej – są oczywistymi zaletami. To pomaga wydobyć talent i nieustannie naciskać na przekraczanie swoich granic.
I believe being disciplined as a race driver is essential together with passion, dedication, desire, commitment, control, assertiveness, understanding, ability and patience. Remaining focused and composed under pressure is a clear strength. True champions always seem to have this presence that demands respect. They display their confidence and manage to psych out their rivals. Aligning these characteristics and feeling as though they are part of the kart, being aware of the conditions and changes, adapting to different tracks and knowing how to give the accurate feedback are all obvious advantages. They work to bring out their talent and relentlessly push their limits every time.
Przeszłaś długą drogę w życiu zawodowym i prywatnym. Jakie miejsce lub impreza kartingowa zapadły Ci szczególnie w pamięci?
You came a long way in your professional and private life. What was the place or karting event you most remembered?
Cóż, szczerze mówiąc … było wiele niezapomnianych wydarzeń, które wspominam, kiedy o tym myślę. Dzieliłam się tyloma niekończącymi się klasycznymi momentami: uroczystościami, łzami, zwycięstwami, kamieniami milowymi, osiągnięciami, rekordami itd., itd., itd. Oczywiście odpowiedzialność za powitanie całego świata na finałach Rotax Grand Finals, transmitowanych za pośrednictwem Internetu, aby śledzić to imponujące wydarzenie i wspierać sportową rywalizację – było znaczącym momentem – liczę na to, że w tym roku będzie to mój 17. Grand Final.
Wśród niezliczonych wyścigów zawsze istnieją takie specjalne wspomnienia. Oglądanie utalentowanego japońskiego kierowcy, Ukyo Sasahary, zdobywcy tytułu numer 1 na świecie w Junior Max w Egipcie, podczas swojego pierwszego międzynarodowego wyjazdu – zaowocowało okładką magazynu Vroom. Po spotkaniu na wyścigach w Japonii, Ukyo dołączył do naszego zespołu na jeden sezon w Europie i został mistrzem Rotax Winter Cup, a później po raz kolejny został europejskim i światowym numerem jeden. Wywiad przeprowadzony w przeddzień zdobycia jego drugiego tytułu w Emiratach Arabskich – zmienił jego życie. Cieszę się, że mogłam zorganizować mu stypendium edukacyjne i możliwość ścigania się w Europie. Ukyo ukończył szkołę i obecnie pracuje dla Honda Japan. Wiele innych wydarzeń odkryło niesamowite historie. Już czekajcie na moją książkę!
Well, to be honest… there have been so many memorable events that I immediately recall numerous occasions when I really think about it. I have shared endless classic moments, celebrations, tears, victories, milestones, developments, record-breaking results, etc., etc., etc. Naturally, being responsible for welcoming the world to the Rotax Grand Finals live over the internet to follow this impressive concept and support the competitors has been a significant highlight. (This year will be my 17th RMCGF and counting.) Amidst the countless races, there are always special memories too. Watching a talented Japanese driver, Ukyo Sasahara, take the world number 1 title in Junior Max in Egypt at his first international outing gave me my first Vroom Magazine front-cover shot. After meeting him at a race in Japan, Ukyo joined our team for the season in Europe where he became the Rotax Winter Cup champion, and would later go on to be European and World #1 again. An interview on the eve of that second title in the Emirates changed his life. I was happy to be able to organise an educational scholarship and formula racing opportunity for him in Europe. Ukyo graduated and is now with Honda Japan. Many events have uncovered some amazing stories; stay tuned for the book!
Co robi Jen na co dzień? Jaki wygląda Twój zwykły dzień?
What’s Jen doing every day? What is your usual day?
Moje dni nie są takie ,,zwykłe’’. Plan zawsze zależy od harmonogramu i tego, co się dzieje w danym tygodniu / miesiącu. Jako niezależny doradca medialny mam wielu klientów o różnych potrzebach. Oczywiście większość jest uzależniona od planu wyścigowego, a dni są wypełnione pisaniem, które odzwierciedla ich wyniki. Inne zadania dotyczą marketingu i promocji w zależności od potrzeb – wydarzeń, produktów i usług. Każdego dnia zwykle pojawiają się nowe wątki, a także media do zaktualizowania.
Mam dedykowane imprezy kartingowe, podczas których pracuję jako moderator na potrzeby transmisji na żywo i czasem urasta to do czegoś nowego, jak niedawna praca telewizyjna przy serii samochodów turystycznych TCR, do której zostałam zaproszona. Miło jest mieć nowe doświadczenia i rozwijać sieć kontaktów. Będąc angielskim native speakerem mieszkającym w Europie często wspieram moich klientów z tłumaczeniami lub nowymi artykułami, aby dotrzeć do szerszej publiczności. Trenowanie wywiadów to kolejna moja rola dzisiaj.
Dzięki mediom społecznościowym, które odmieniły sposób przekazywania wiadomości w ciągu ostatnich dziesięciu lat – ważne stało się poświęcenie im czasu, aby stale być na bieżąco. Jest to normalna część mojego dnia i wieczoru, podobnie jak czytanie artykułów informacyjnych, aby być zorientowanym w zmieniającej się rzeczywistości. Coraz wyraźniej widać, że ,,Biznes przejął sport i sport przejął biznes’’. Są też pewne interesujące projekty, których nie mogę się doczekać.
,,Move time’’ jest częścią mojej porannej rutyny, kiedy nie pracuję na torze i poświęcam czas na spacer, podczas którego mogę pomyśleć i cieszyć się kawą. Lubię robić zdjęcia miejsc, w których jestem – do mojej galerii zdjęć. Będąc na imprezach całkowicie zmieniam mój dzień, który zaczyna się wtedy około 5 rano, a kończy późno w nocy, w zależności od planów podróży. Mój kolejny priorytet to pozostawanie w bliskim kontakcie z rodziną i przyjaciółmi.
My days are not so “usual” I guess. The plan always depends on my schedule and what’s happening that particular week/month. As a freelance media consultant, I have a variety of clients with different needs. Of course, most are dependent on their racing program and particular days are busy with writing that reflects their results, while other work is on demand based on marketing and promotion as required – events, products and services. On any given day, there are usually new requests plus the ongoing media to be done.
I have dedicated karting events where I work as a moderator for the livestream coverage and that can increase when there’s the chance to fit something else in – like the recent TCR International touring car series TV work I was asked to do. It’s always nice to have new experiences and grow my network of contacts. Being a native English speaker living in Europe sees more of the work supporting my customers with English translation or news articles to reach a broader audience. Interview coaching is another role I do today.
With Social Media changing the way the news is communicated over the past decade, it’s important to take time to stay involved and up to date. This is a normal part of my day and evening, as is reading news articles to stay informed and studying as things are constantly changing. It’s becoming more evident that ‘Business is taking over sport and sport is taking over business.’ There are some interesting new projects that I am looking forward to as well.
‘Move time’ for me is part of my morning routine when I am not working on track plus taking time to walk, where I can think and enjoy a coffee. I like to capture images of the location wherever I am for my photo gallery too. Being at events completely changes my day, which begins anywhere from around 5am until any given hour at night and depending on the travel plans. Staying in touch with my family and friends Down Under is another priority for me.
W latach 70’ i 80’ w zespole prasowym F1 była polska dziennikarka – Nina Lengyel. Nina była pierwszą i jedyną Polką, która była w tej elitarnej grupie. Czy kiedykolwiek myślałaś o pisaniu lub relacjonowaniu wyścigów F1?
In 70’s and 80’s in F1 press squad among the journalists was Polish Nina Lengyel. Nina was first and only Polish woman who was in this elite group. Have you ever thought about writing or reporting F1 races?
W przeciwieństwie do Niny – muszę przyznać, że nie brałam poważnie pod uwagę pracy w F1. Odwiedziłam zawody w Australii, a także oficjalne testy w Europie i cieszyłem się wyścigami, chociaż starałam się śledzić rywalizację, którą znałam z kartingu, która jest dziś we wszystkich kategoriach i seriach. Oczywiście F1 z jednym wyścigiem tygodniowo i 20 kierowcami w stawce było całkowitym przeciwieństwem tego, do czego się przyzwyczaiłem, gdzie jest kilka klas, a czasem więcej niż 20 wyścigów podczas jednego weekendu.
Unlike Nina, I must admit I have not seriously considered working in F1. I have visited the championship in Australia as well as official testing in Europe and do enjoy the racing, although I tend to try to follow competitors that I know originally from karting, which are in all different categories and series today. Obviously, F1 with one race per weekend and 20 drivers on the grid in total would be a noticeable contrast from what I am more accustomed to, where there are several classes and sometimes in excess of 20 races one weekend.
Jesteś obecna na rundach Rotax CEE, w których biorą udział polscy kierowcy. Jak ich oceniasz?
You are present in Rotax CEE competitions where Polish drivers also take part. How do you rate Polish drivers?
Polscy kierowcy, których widzę na Rotax CEE, są na ogół coraz bardziej konkurencyjni i nie boją się na torze walczyć o wyniki. W ostatnich sezonach rośnie liczba zawodników w młodszych kategoriach i zbliżających się do podium w różnych mistrzostwach, poza swoimi krajowym Rotax Max Challenge. Jeśli pokazują coś szczególnego, to jest to wielka determinacja i wytrzymałość w walce o każde możliwe miejsce. We wszystkich kategoriach regionalnych CEE zawsze można znaleźć polskich kierowców ubiegających się o tytuły mistrzowskie.
Robert Kubica był bardzo utalentowanym kierowcą kartingowym, który niewątpliwie był inspiracją dla wielu polskich kartingowców, którzy marzyli, aby być takimi jak on. W dalszym ciągu dzieli się on swoją wiedzą, aby wspierać młodszych kierowców, po przejściu do formuły samochodowej, co wydaje się być powszechną tendencją wśród dobrych polskich kierowców w dzisiejszych czasach. Jest długa lista innych, którzy są obecnie front-runnersami w wielu dziedzinach motosportu, w tym kartingu.
Przypominam sobie spotkanie drobnego polskiego kierowcy kategorii Junior Max, Karola Dąbskiego, wiele lat temu na stoisku Rotax Max Euro Challenge, który powiedział mi, w wywiadzie przetłumaczonym przez jego siostrę, że znalazł się tam, aby zdobyć doświadczenie, a jego celem jest zakwalifikowanie się do niedzielnych finałów. W końcu to zrobił. W kolejnej rundzie Rotax Euro Challenge, kilka lat później, startując w kategorii seniorskiej, Karol złamał żebra podczas weekendu i naprawdę cierpiał, ale nie chciał się poddać. Stał z dumą na podium w niedzielne popołudnie, otrzymując trofeum. To był niesamowity wysiłek.
,,Team Polska” formuje się w siłę w wyścigach Rotax. Siłę, która staje się coraz bardziej konkurencyjna, od Micro Max aż po klasę DD2 Masters.
OBSERWUJCIE ICH DALEJ!!!
The Polish drivers I see in Rotax karting currently are generally getting even more competitive and are not afraid to put in the time on track training to get the results. In recent seasons, there has been a growing number showing up in the younger categories and gracing the podium in various championships outside of their own national RMC. If anything, they definitely show an underlying determination and have the resistance to keep fighting for every possible place. In all classes of the regional CEE series, you can always find Polish drivers in the running for the championship title now.
Robert Kubica was a very talented driver in karting who was undoubtedly an inspiration to so many Polish karters who dreamt of being just like him. He continued to share his knowledge to support other younger drivers after advancing to formula cars, which seems to be a trend amongst successful Polish drivers in karting nowadays. There’s a long list of others who are currently front-runners in many areas of motorsport today, including karting.
I recall meeting a tiny Polish junior driver, Karol Dabski, at the Rotax Max Euro Challenge years ago who told me in an interview translated by his sister that he was there to gain lots of experience and his goal was to be able to qualify through to Sunday’s finals. Eventually, he did it. At a future round of the RMEC some years later in Seniors, Karol fractured a rib early in the weekend and was really suffering, but refused to give up. He was standing proudly on the podium Sunday afternoon to accept his trophy. It was an incredible effort.
“Team Poland” is shaping-up to be a force in Rotax racing that is becoming increasingly competitive, from the Micro Max up to the DD2 Masters class.
KEEP WATCHING!!!
GET THIS PICTURE IN HR HERE
Notował Paweł Surynowicz
foto credit Gordon Cooper, Alex Vernardis, Michael Melis, Matt Suckling, Mirjam Van Delft.
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Facebook
Twitter
Instagram
YouTube
RSS