Rozmawiamy z jednym z twórców MotoPro Marcinem Kwiatkowskim, psychologiem sportu, wykładowcą i założycielem Sport and Minds.
Jakie są główne cele MotoPro?
Głównym celem zgrupowań MotoPro jest diagnoza, monitoring i trening psychomotoryczny. Czyli najprościej rzecz ujmując, przeprowadzamy kompleksowe badania psychologiczne, medyczne oraz ogólnorozwojowe w oparciu o nowoczesne technologie i narzędzia badawcze i na podstawie ich wyników przygotowujemy dla zawodnika indywidualny plan treningowy. W czym nam pomoże taki plan? Wyniki badań i plan pozwalają zawodnikowi na rozwój badanych parametrów i w perspektywie długoterminowej stanie się po prostu lepszym kierowcą. Bardzo ważną częścią MotoPro są także szkolenia z zakresu redukcji stresu, koncentracji uwagi oraz efektywnej komunikacji w szczególności pomiędzy zawodnikiem i jego rodzicami.
Kierowcy trenują podczas zgrupowania, wykonują ćwiczenia. Dlaczego?
Poza celem diagnostycznym zgrupowania mamy również cel treningowy. Pokazujemy ćwiczenia, poprzez które odpowiednie funkcje mogą być później poprawiane. Zawodnicy otrzymują kompleksowy zestaw ćwiczeń do poprawy czasu reakcji, koordynacji wzrokowo-ruchowej, szybkości i dokładności spostrzegania, ale też elementów psychologicznych takich jak koncentracja i podzielność uwagi, odporność na stres, pewność siebie i poczucie własnej skuteczności. Dużą rolę przykładamy także do diety i sposobu odżywiania zawodnika zarówno na co dzień, jak i podczas zawodów. Kierowcy generalnie nie odżywają się zdrowo, z różnych względów i o tym aspekcie również z nimi rozmawiamy.
Jak trening wpływa na wyniki kierowców?
Jestem psychologiem, który ze sportami motorowymi pracuje od kilkunastu lat. Z wieloma zawodnikami kartingu rozpoczynałem pracę na początkowym etapie ich przygody ze sportem a w tej chwili są już profesjonalnymi, „pełnokrwistymi” kierowcami (wielu z nich to czołowi polscy zawodnicy w różnych seriach i kategoriach). Miałem więc możliwość obserwacji zmian jakie u nich zachodzą oraz jakie techniki treningowe i ćwiczenia są szczególnie efektywne. Z tej perspektywy uważam, że trening psychomotoryczny jest bardzo ważnym elementem w treningu kierowcy i przynosi bardzo dobre rezultaty zarówno na poziomie badań, jak i później realnej postawy na torze czy odcinku. Będąc psychologiem Polskiego Komitetu Olimpijskiego oraz Centralnego Ośrodka Medycyny Sportowej i mając możliwość pracy z medalistami olimpijskimi, mistrzami świata i Europy korzystam oczywiście z badań dotyczących efektywności działań sportowców i one także jednoznacznie potwierdzają pozytywny wpływ takiego treningu na wyniki sportowe.
Ile razy w roku odbywa się MotoPro?
Zgrupowania organizujemy dwa razy w roku. Po raz pierwszy spotykamy się jesienią po zakończeniu sezonu. Wyniki badań dają nam wtedy doskonały punkt wyjścia do pracy w okresie przygotowawczym i realizacji indywidualnego planu treningowego. Drugie spotkanie z kolei następuje tuż przed sezonem, aby sprawdzić postępy zawodnika, wskazać jego mocne strony i ewentualnie nakreślić obszary, nad którymi jeszcze w tym ostatnim okresie warto popracować. Podczas tego zgrupowania bardzo dbamy także o atmosferę pomiędzy zawodnikami. W zgrupowaniach uczestniczą zawodnicy z różnych teamów i bardzo chcielibyśmy, aby nasze zgrupowania miały funkcję integrującą środowisko pasjonatów sportów motorowych. Na torze rywalizacja przybiera różne formy od tych bardziej do mniej sportowych. Cieszymy się, że jak do tej pory program łączy rodziców i zawodników a na naszych zgrupowaniach następuje wymiana doświadczeń i wiedzy na czym korzystają wszystkie strony.
Jaki jest patent na sukces z punktu widzenia psychologa?
Swoją przygodę z psychologią sportu rozpocząłem od opracowania norm klasyfikacyjnych czasów reakcji dla grupy sportowców. Przebadałem sześć i pół tysiąca czynnych zawodników, opublikowałem normy i otrzymałem nagrodę roku „Sportu Wyczynowego”. Później było już prościej, zająłem się kolejnymi parametrami, które w sporcie a szczególnie w sportach motorowych mają olbrzymie znaczenie- koordynacją wzrokowo-ruchowa, szybkością i dokładnością spostrzegania, odpornością na stres, koncentracją uwagi. Odpowiadając na pytanie uważam, że receptą na sukces jest opieranie się w swojej pracy na precyzyjnych wynikach badań oraz pełną współpracą z trenerem i rodzicami zawodnika. Ponieważ sam uprawiałem wyczynowo sport jestem pewien, że psychologia w której jedynym narzędziem jest rozmowa w sportach motorowych na pewno nie zda swojej roli.
Czym charakteryzuje się zawodnik osiągający szczytowe osiągnięcia w kartingu i czym różni się od zawodnika, który takich sukcesów nie osiąga? Jaki jest patent na dobrego kierowcę?
Według mnie składają się na to cztery elementy (oczywiście mówię tu o elementach psychologicznych). Parametrem niezbędnym jest szybkość reakcji oraz szybkość i dokładność spostrzegania. Drugim elementem jest koncentracja uwagi, która pozwala nam dwa poprzednie parametry w praktyce wykorzystać. Odporność na stres powoduje, że nie mamy obrazowo mówiąc „wewnętrznego hamulca”. Czwartym i chyba najważniejszym elementem jest motywacja zawodnika. Żeby osiągać szczytowe wyniki i podjąć bardzo ciężką pracę musimy tego naprawdę chcieć a otoczenie musi nas w tym wspierać. Obserwując zgrupowania MotoPro dochodzę do wniosku, że warto nad tym elementem dużo pracować.
Jak wyglądają wyniki kartingowców?
Wszystkich rodziców zastanawiających się nad wyborem dyscypliny dla swojego dziecka na pewno mogę zachęcić do wyboru i uprawiania kartingu. Zawodnicy, których diagnozujemy i przez dłuższy okres uprawiali karting uzyskują bardzo dobre wyniki w zakresie nie tylko uzdolnień psychomotorycznych, ale także procesów poznawczych takich jak na przykład koncentracja uwagi. Wysokie wymagania dyscypliny, która po prostu nie wybacza błędów powoduje, że są one doskonale rozwinięte u kierowców nie tylko w stosunku do grupy rówieśników, ale także przedstawicieli innych dyscyplin sportu. Jeśli chodzi o uczestników MotoPro staramy się dodatkowo wspomagać ten rozwój i zmotywować ich do ciężkiej pracy.
Jak konstruujecie plany treningowe?
Dysponujemy wynikami badań indywidualnych i dzięki temu możemy wskazywać obszary do pracy. Posiadamy własną metodologię i narzędzia badawcze. Duża liczba badań, które przeprowadziliśmy w ciągu ostatnich kilkunastu lat dała nam możliwość stworzenia normatywnej bazy wyników, która pozwala nam na określenie co dany wynik oznacza u zawodnika. Także u tych najmłodszych 8-10 latków, dopiero co wkraczających w świat kartingu. Oczywiście przy tworzeniu profili i planów korzystamy z wiedzy specjalistów i instytucji uczestniczących w programie, jak chociażby Sport and Minds, Driveart, Sport-Test czy Centralnego Ośrodka Medycyny Sportowej. Śledzimy również wyniki badań zagranicznych kierowców.
Przyglądając się badaniom jakim poddajecie kierowców podczas zgrupowań można odnieść wrażenie, że wiele z nich opiera się o specjalistyczne urządzenia. Jakie zatem ćwiczenia po powrocie do domów mają wykonywać kierowcy?
Musimy zwrócić uwagę na to, że badanie nie byłoby diagnostyczne, gdyby było ćwiczeniem. Realizowałem badania w dwóch edycjach programu „Piłkarski Diament” emitowanych w Canal+ oraz TVP Sport i mogę zapewnić, że także w MotoPro korzystamy z bardzo nowoczesnych technologii. Chciałbym zwrócić jednak uwagę na to, że zdecydowanie ważniejszy jest parametr który mierzymy, niż atrakcyjność samego pomiaru czy technologii. To samo dotyczy treningu. Czy ktoś będzie ćwiczył koordynację wzrokowo-ruchową na sprzęcie za kilkadziesiąt tysięcy złotych czy też np. poprzez żonglerki piłkami, to tak naprawdę o skuteczności decyduje efekt, a równie ważna jest motywacja zawodnika i czy będzie ćwiczył regularnie. Zestawy ćwiczeń, które otrzymują od nas kierowcy nie wymagają specjalistycznego sprzętu i są jak najbardziej do wykonania samodzielnie w domu.
Czy kierowcy uczestniczący w zgrupowaniu widzą efekty waszych planów treningowych?
Kierowcy, a zwłaszcza ich rodzice, którzy przyjeżdżają na zgrupowania, wyjeżdżają do domu z przekonaniem, że jest dużo pracy. O to nam chodzi. Pozytywna motywacja jest ważna, ale w sporcie warto, aby następowała po postawieniu i zrealizowaniu określonych celów. My pomagamy w stawianiu i realizacji tych celów. Ocenę efektów pozostawiamy zawodnikom, rodzicom i trenerom.
Więcej informacji o MotoPro na profilu facebookowym.
O Marcinie Kwiatkowskim i Sport and Minds na www.sportandminds.pl
Rozmawiał Paweł Surynowicz
fot. Sport and Minds
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Facebook
Twitter
Instagram
YouTube
RSS